Η παλαιότερη άποψη για τα αυγά και τη χοληστερόλη
Τα αυγά, και ειδικότερα ο κρόκος τους, περιέχουν περίπου 186 mg χοληστερόλης ανά αυγό. Η υψηλή αυτή περιεκτικότητα είχε οδηγήσει στη σύσταση να περιορίζεται η κατανάλωση αυγών, ιδιαίτερα για άτομα που ήδη είχαν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης ή διατρέχουν κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Ο βασικός λόγος πίσω από αυτή την προσέγγιση ήταν η σκέψη ότι η διατροφική χοληστερόλη (δηλαδή αυτή που λαμβάνουμε από τα τρόφιμα) οδηγεί σε αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα, ειδικά της «κακής» χοληστερόλης (LDL), η οποία σχετίζεται με την αθηροσκλήρωση και τις καρδιακές παθήσεις.
Νεότερα ερευνητικά δεδομένα
Πρόσφατες μελέτες, όμως, έχουν δείξει ότι η διατροφική χοληστερόλη έχει μικρότερη επίδραση στα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα απ' ό,τι πιστευόταν παλιότερα. Για τους περισσότερους ανθρώπους, η κατανάλωση αυγών δεν προκαλεί σημαντική αύξηση στη συνολική χοληστερόλη ή την LDL. Αντίθετα, φαίνεται ότι το σώμα ρυθμίζει την παραγωγή της χοληστερίνης ανάλογα με την πρόσληψή της από τη διατροφή.
Μελέτες όπως αυτή που δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal (BMJ) το 2020, αναφέρουν ότι η κατανάλωση έως και ενός αυγού την ημέρα δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων ή εγκεφαλικών σε υγιείς ανθρώπους. Η έρευνα αυτή, που βασίστηκε σε δεδομένα από εκατοντάδες χιλιάδες συμμετέχοντες, διαπίστωσε ότι η μέτρια κατανάλωση αυγών δεν είχε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία της καρδιάς.
Επιπλέον, μελέτες υποδεικνύουν ότι η αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα οφείλεται κυρίως στην κατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών, παρά στη διατροφική χοληστερόλη. Τα αυγά περιέχουν μικρές ποσότητες κορεσμένων λιπαρών και σχεδόν καθόλου τρανς λιπαρά, γεγονός που τα καθιστά μια πιο ασφαλή επιλογή από άλλα τρόφιμα που περιέχουν υψηλές ποσότητες αυτών των λιπαρών.
Αυγά και συνολική υγεία
Τα αυγά είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης υψηλής ποιότητας, βιταμινών (όπως η βιταμίνη D και η βιταμίνη Β12), μετάλλων (όπως το σελήνιο) και άλλων ωφέλιμων συστατικών, όπως η χολίνη. Η χολίνη, μάλιστα, είναι σημαντική για τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μείωση των φλεγμονών. Οι σύγχρονες διατροφικές οδηγίες επιτρέπουν τη μέτρια κατανάλωση αυγών ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, χωρίς να υπάρχει ανάγκη για δραστικούς περιορισμούς στη λήψη τους.
Η μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, και ελαιόλαδο, επιτρέπει την κατανάλωση αυγών χωρίς να επιβαρύνει τη χοληστερόλη. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ακολουθούν ένα τέτοιο διατροφικό πρότυπο και καταναλώνουν αυγά, δεν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Εξαιρέσεις και ατομικές αντιδράσεις
Παρότι για το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού η κατανάλωση αυγών δεν αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, υπάρχουν άτομα που είναι πιο ευαίσθητα στη διατροφική χοληστερόλη. Αυτοί οι άνθρωποι, γνωστοί ως "υπερ-αποκριτές", μπορεί να δουν μια μεγαλύτερη αύξηση στα επίπεδα της LDL χοληστερόλης μετά από κατανάλωση τροφών πλούσιων σε χοληστερόλη, όπως τα αυγά. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι η αύξηση της LDL συνοδεύεται από αύξηση και της "καλής" HDL χοληστερόλης, που βοηθά στην προστασία της καρδιάς.
Συμπεράσματα
Οι πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αναθεωρούν την παραδοσιακή αντίληψη ότι τα αυγά είναι επικίνδυνα για την υγεία της καρδιάς λόγω της χοληστερόλης τους. Σήμερα, η κατανάλωση αυγών σε μέτριες ποσότητες θεωρείται ασφαλής για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού και μπορεί να ενταχθεί σε μια ισορροπημένη διατροφή. Αντί να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στη χοληστερόλη των αυγών, είναι πιο σημαντικό να εξετάζουμε τη συνολική ποιότητα της διατροφής και την πρόσληψη κορεσμένων και τρανς λιπαρών.
Με τη σωστή προσέγγιση, τα αυγά μπορούν να αποτελούν μια θρεπτική και υγιεινή επιλογή, παρέχοντας ζωτικά θρεπτικά συστατικά χωρίς να επιβαρύνουν τη χοληστερίνη.