Πρωτεΐνες και Διατροφή

Οι πρωτεΐνες αποτελούν το βασικό δομικό στοιχείο όλων των κυττάρων, αντισωμάτων, ενζύμων και των περισσοτέρων ορμονών του οργανισμού μας. Περιέχουν μόρια άνθρακα, υδρογόνο, οξυγόνο και περίπου 16% άζωτο (ενώ ορισμένες περιέχουν και θειο, φώσφορο, σίδηρο και κοβάλτιο). Η δομική τους μονάδα είναι το αμινοξέα και σχηματίζουν μακριές αλυσίδες από εκατοντάδες μόρια αμινοξέων, με διαφορετική σειρά και αλληλουχία. Ο μέσος Όρος των αμινοξέων μιας πρωτεΐνης είναι 1000.

Οι πρωτεΐνες υδρολύονται με την επίδραση του βρασμού ή των ενζύμων, ενώ εξυπηρετούν βασικές λειτουργίες του οργανισμού και είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη, τη σύνθεση των ιστών και τη συντήρηση του οργανισμού. Δεν μπορούν να αντικατασταθούν από αλλά θρεπτικά συστατικά (από σάκχαρα και τα λίπη). Κάθε ιστός του σώματος αποτελείται από πρωτεΐνη, κατά ένα μέρος.

Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις πρωτεϊνικές απαιτήσεις είναι η ηλικία, το είδος της εργασίας και το είδος και η ένταση της φυσικής δραστηριότητας, η συνολικής θερμιδικής πρόσληψη, η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, παθολογικές καταστάσεις όπως κάποιες λοιμώξεις.

Οι βασικές λειτουργίες των πρωτεϊνών είναι η αποκατάσταση της φθοράς των ιστών από τον καταβολισμό του οργανισμού, η δόμηση νέου ιστού, η προσφορά ενέργειας με 4 kcal/g,  η σύσταση εκκριμάτων και υγρών του οργανισμού όπως ένζυμων και ορμονών, η διατήρηση της φυσιολογικής ωσμωτικής πίεσης, η μεταφορά διαφόρων ουσιών (όπως των λιπών στις λιποπρωτεΐνες), η άμυνα του οργανισμού με τα αντισώματα.

Οι πρωτεϊνικές ανάγκες ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία και το βαθμό διατροφικής και τα επίπεδα στρες. Για να υπολογιστεί το ύψος των αναγκών πρωτεϊνικών απαιτήσεων και αναγκών ενός ενήλικα χρησιμοποιούνται οι παρακάτω οδηγίες, όπου δίνεται ο αντίστοιχος συντελεστής με τον όποιο πολλαπλασιάζεται το ιδανικό σωματικό βάρος.