Ιουλία Χαριστού ΔιατροφολόγοςΧρήσιμα άρθραΣακχαρώδη ΔιαβήτηςΑντίσταση στην ινσουλίνη : Αιτίες και παράγοντες κινδύνου.

Αντίσταση στην ινσουλίνη : Αιτίες και παράγοντες κινδύνου.

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια μεταβολική κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος, κυρίως τα μυϊκά, τα λιπώδη και τα ηπατικά, δεν ανταποκρίνονται σωστά στην παρουσία της ινσουλίνης, μιας σημαντικής ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας. Η ινσουλίνη είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, καθώς επιτρέπει τη μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα, όπου χρησιμοποιείται ως πηγή ενέργειας ή αποθηκεύεται.

Όταν υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, τα κύτταρα δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη αποτελεσματικά, με αποτέλεσμα το πάγκρεας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να αντισταθμίσει αυτή τη δυσλειτουργία. Αυτό οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα (υπερινσουλιναιμία), αλλά η γλυκόζη εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, καθώς τα κύτταρα δεν μπορούν να την απορροφήσουν σωστά. Μακροπρόθεσμα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως ο προδιαβήτης, ο διαβήτης τύπου 2, και άλλες καρδιομεταβολικές διαταραχές.

" />
10.10.2024 | Σακχαρώδη Διαβήτης

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια μεταβολική κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος, κυρίως τα μυϊκά, τα λιπώδη και τα ηπατικά, δεν ανταποκρίνονται σωστά στην παρουσία της ινσουλίνης, μιας σημαντικής ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας. Η ινσουλίνη είναι απαραίτητη για τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, καθώς επιτρέπει τη μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα, όπου χρησιμοποιείται ως πηγή ενέργειας ή αποθηκεύεται.

Όταν υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, τα κύτταρα δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη αποτελεσματικά, με αποτέλεσμα το πάγκρεας να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να αντισταθμίσει αυτή τη δυσλειτουργία. Αυτό οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα (υπερινσουλιναιμία), αλλά η γλυκόζη εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, καθώς τα κύτταρα δεν μπορούν να την απορροφήσουν σωστά. Μακροπρόθεσμα, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως ο προδιαβήτης, ο διαβήτης τύπου 2, και άλλες καρδιομεταβολικές διαταραχές.

Διάγνωση

Η διάγνωση της αντίστασης στην ινσουλίνη γίνεται κυρίως μέσω αιματολογικών εξετάσεων που αξιολογούν τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα. Ένας από τους πιο συνηθισμένους δείκτες που χρησιμοποιούνται είναι ο δείκτης HOMA-IR (Homeostatic Model Assessment of Insulin Resistance), ο οποίος υπολογίζεται από τις τιμές γλυκόζης και ινσουλίνης νηστείας. Εάν τα επίπεδα γλυκόζης είναι αυξημένα (προδιαβήτης ή διαβήτης) ή αν ανιχνευθεί υπερβολικά υψηλή ινσουλίνη, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη αντίστασης στην ινσουλίνη.

Θεραπεία και Διαχείριση

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια μεταβολική διαταραχή που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί την ινσουλίνη, μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας. Η ινσουλίνη επιτρέπει στα κύτταρα να απορροφούν τη γλυκόζη από το αίμα και να τη χρησιμοποιούν για ενέργεια. Όταν όμως τα κύτταρα γίνονται ανθεκτικά στην ινσουλίνη, η γλυκόζη δεν μπορεί να εισέλθει εύκολα σε αυτά, με αποτέλεσμα να παραμένει στο αίμα, προκαλώντας αύξηση των επιπέδων γλυκόζης.

Πώς λειτουργεί η ινσουλίνη;

Η ινσουλίνη λειτουργεί ως «κλειδί» που ξεκλειδώνει τα κύτταρα, επιτρέποντάς τους να δεχτούν τη γλυκόζη από το αίμα. Σε άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη, αυτός ο μηχανισμός διαταράσσεται. Το σώμα παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να αντισταθμίσει την αναποτελεσματικότητα των κυττάρων, με αποτέλεσμα τα επίπεδα ινσουλίνης και γλυκόζης στο αίμα να αυξάνονται. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προδιαβήτη ή διαβήτη τύπου 2, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.

Αιτίες και παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της αντίστασης στην ινσουλίνη, μεταξύ των οποίων:

  • Παχυσαρκία: Ιδιαίτερα η συγκέντρωση λίπους γύρω από την κοιλιακή περιοχή (κοιλιακή παχυσαρκία) αυξάνει τον κίνδυνο.
  • Καθιστικός τρόπος ζωής: Η έλλειψη σωματικής άσκησης συνδέεται με τη μείωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.
  • Γενετική προδιάθεση: Άτομα με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη τύπου 2 έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν αντίσταση στην ινσουλίνη.
  • Διατροφή: Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά μπορεί να επιδεινώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
  • Ορμονικές διαταραχές: Ορισμένες καταστάσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η αυξημένη κορτιζόλη λόγω άγχους ή χρήσης στεροειδών μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.

 

Πίσω →