Διατροφή και Κυστινουρία: Μια Ολιστική Προσέγγιση Μέσω της Διατροφής

Τι είναι η Κυστινουρία;

Η κυστινουρία οφείλεται σε γενετική μετάλλαξη στα γονίδια SLC3A1 ή SLC7A9, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά των αμινοξέων (κυστίνη, λυσίνη, αργινίνη και ορνιθίνη) στους νεφρούς. Η αδυναμία επαναρρόφησης της κυστίνης έχει ως αποτέλεσμα την υπερκυστινουρία, η οποία οδηγεί στη δημιουργία κυστινικών λίθων, οι οποίοι είναι πιο δύσκολο να διαλυθούν συγκριτικά με άλλους τύπους λίθων.

Διατροφή και Πρόληψη: Ο Καθοριστικός Ρόλος της Διατροφής

1. Αυξημένη Κατανάλωση Υγρών

Η επαρκής ενυδάτωση είναι το σημαντικότερο μέτρο:

• Στόχος: >3 λίτρα ούρων/ημέρα
• Ιδανικά, καταναλώστε 3,5 έως 4 λίτρα νερού την ημέρα.
• Πίνετε νερό και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η υψηλή κατανάλωση υγρών βοηθά στην αραίωση της συγκέντρωσης της κυστίνης στα ούρα, μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων.

2. Μείωση της Πρόσληψης Νατρίου (Αλάτι)

Το αλάτι αυξάνει την απέκκριση κυστίνης στα ούρα.

• Περιορίστε την πρόσληψη νατρίου σε <2.300 mg/ημέρα (ιδανικά <1.500 mg).
• Αποφύγετε επεξεργασμένα τρόφιμα, παστά, αλλαντικά και έτοιμα γεύματα.

3. Μείωση Ζωικών Πρωτεϊνών

Η κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης αυξάνει την οξύτητα των ούρων, ευνοώντας τον σχηματισμό κρυστάλλων:

• Περιορίστε το κόκκινο κρέας και τα ζωικά παράγωγα.
• Αντικαταστήστε με φυτικές πρωτεΐνες (π.χ. κινόα, φακές, φασόλια - υπό παρακολούθηση από διαιτολόγο λόγω μεθειονίνης).

4. Αλκαλοποίηση των Ούρων

Η κυστίνη διαλύεται καλύτερα σε αλκαλικό περιβάλλον:

• Στόχος: pH ούρων 7,5 – 8,0
• Χρησιμοποιούνται συμπληρώματα κιτρικών (π.χ. κιτρικό κάλιο)
• Ενισχύστε τη διατροφή με αλκαλοποιητικά τρόφιμα όπως:
  • Λαχανικά (π.χ. αγκινάρες, σπανάκι, μπρόκολο)
  • Φρούτα (π.χ. μπανάνες, καρπούζι, πεπόνι)

5. Κατανάλωση Τροφών με Αντιοξειδωτική Δράση

Η αντιοξειδωτική διατροφή υποστηρίζει την καλή νεφρική λειτουργία:

• Μούρα, σμέουρα, ρόδια, σπανάκι, κουρκουμάς, τζίντζερ.

Τι να Αποφεύγουμε στην Κυστινουρία;

• Αλάτι / Νάτριο: Αυξάνει την κυστίνη στα ούρα.
• Κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας
• Καφές, αλκοόλ και ανθρακούχα ποτά: Αφυδατώνουν.
• Συμπληρώματα με βιταμίνη C: Αυξάνουν το οξαλικό οξύ.

Χρήσιμα Συμπληρώματα (μόνο με ιατρική παρακολούθηση)

• Κιτρικό Κάλιο: Αλκαλοποιεί τα ούρα.
• Πενικιλλαμίνη ή τιολική θεραπεία: Βοηθά στη διάλυση της κυστίνης (φαρμακευτική αγωγή).
• Βιταμίνες του συμπλέγματος Β και μαγνήσιο: Υποστηρίζουν το μεταβολισμό της κυστίνης.

Συνεργασία με Διαιτολόγο και Νεφρολόγο

Η διατροφή για την κυστινουρία απαιτεί εξατομίκευση, συνεχείς μετρήσεις pH ούρων και προσαρμογές στη διατροφή. Η συνεργασία διαιτολόγου νεφρολόγου είναι απαραίτητη για τη διαρκή διαχείριση της πάθησης.