Τα υψηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνης (α) αυξάνουν την πιθανότητα έμφραγματος ή εγκεφαλικόυ, ειδικά εάν κάποιος πάσχει και από οικογενή υπερχοληστερολαιμία ή στεφανιαίας νόσο. Αυτό συμβαίνει επειδή:
- Όπως η LDL-χοληστερόλη, η λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a)-χοληστερόλη μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων σας. Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο λιποπρωτεΐνης (α) Lp(a), τόσο πιο πιθανό είναι να συμβεί αυτό. Αυτές οι εναποθέσεις χοληστερόλης, που ονομάζονται πλάκες, μπορούν να μειώσουν τη ροή του αίματος στην καρδιά, τον εγκέφαλο, τα νεφρά, τους πνεύμονες, τα πόδια και άλλα μέρη του σώματός σας. Οι πλάκες μπορούν να αναπτυχθούν με την πάροδο του χρόνου ή να σπάσουν ξαφνικά, να μπλοκάρουν τα αιμοφόρα αγγεία και να οδηγήσουν σε καρδιακές προσβολές ή εγκεφαλικά επεισόδια.
- Η λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a) μπορεί να προκαλέσει αυξημένη πήξη αίματος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ταχέως σχηματιζόμενα μπλοκαρίσματα στα αιμοφόρα αγγεία.
- Η λιποπρωτεΐνη (α) (Lp(a), προάγει τη φλεγμονή που αυξάνει την πιθανότητα ρήξης των πλακών.
Η υψηλή λιποπρωτεΐνη Lp(a) μπορεί επίσης να οδηγήσει σε στένωση της αορτικής βαλβίδας, που ονομάζεται αορτική στένωση, λόγω του ρόλου της στη φλεγμονή. Η χρόνια φλεγμονή οδηγεί σε συσσώρευση ασβεστίου στη βαλβίδα, προκαλώντας ακαμψία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ροή αίματος εάν η βαλβίδα δεν μπορεί να ανοίξει εντελώς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα με αορτική στένωση χρειάζονται χειρουργική επέμβαση ή διαδικασία αντικατάστασης της αορτικής βαλβίδας.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω υψηλή και λιποπρωτεΐνη (α);
Τα υψηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνης (α) Lp(a), που ορίζονται ως μεγαλύτερα από 50 mg/dL (125 nmol/L), είναι κοινά. Τα διάμεσα επίπεδα ποικίλλουν ανάλογα με τη φυλή και το φύλο. Πολλά άτομα με υψηλή λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a), δεν έχουν συμπτώματα. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου:
- Κακή κυκλοφορία στα πόδια σας (που ονομάζεται περιφερική αρτηριακή νόσος)
- Καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή στεφανιαία νόσο πριν από την ηλικία των 55 ετών (στους άνδρες) ή την ηλικία των 65 ετών (στις γυναίκες) χωρίς γνωστούς παράγοντες κινδύνου, όπως υψηλή LDL, κάπνισμα, διαβήτης ή παχυσαρκία
- Γυναίκες μέλη της οικογένειας που υπέστησαν έμφραγμα ή εγκεφαλικό πριν από την ηλικία των 65 ετών
- Άνδρες μέλη της οικογένειας που υπέστησαν έμφραγμα ή εγκεφαλικό πριν από την ηλικία των 55 ετών
- Οικογενής υπερχοληστερολαιμία
- Ορισμένοι τύποι αορτικής στένωσης
Τι μπορώ να κάνω εάν έχω υψηλή λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a);
Τα επίπεδα Lp(a) δεν μπορούν να ελεγχθούν με την υγιεινή διατροφή και την άσκηση, αλλά με αφαίρεση λιποπρωτεινών.
Εάν έχετε υψηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a), θα πρέπει να λάβετε μέτρα για να μειώσετε την LDL-χοληστερόλη σας
Αν και ένας υγιεινός τρόπος ζωής δεν μειώνει τα επίπεδα λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a), επηρεάζει τα επίπεδα LDL, επομένως τα άτομα με υψηλή λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a), θα πρέπει να διατηρούν ένα υγιές βάρος, να μην καπνίζουν, να επιλέγουν υγιεινά τρόφιμα και ποτά και να έχουν τακτική σωματική δραστηριότητα. Η διαχείριση καταστάσεων όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι επίσης σημαντική για άτομα με υψηλή λιποπρωτεΐνη (α) Lp(a).