Διατροφή και Ηπατική Κίρρωση.

Σημεία και συμπτώματα:

• μερικές φορές κανένα

• ανορεξία

• απώλεια βάρους

• κόπωση και αδυναμία

• κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών

• διόγκωση της κοιλιάς

Η κίρρωση χαρακτηρίζεται από σταδιακή και ανεπανόρθωτη βλάβη του ήπατος συχνά λόγω καταχραστής αλκοόλ , λοιμωξεων,τοξινων ή άλλων παθήσεων.Οι βλάβες προκαλούν ουλές μέσα στο όργανο που εμποδίζουν από τη φυσιολογική του λειτουργία.

Αιτία

Η κίρρωση μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφορών αιτιών :

1. Κατάχρηση αλκοόλ

Στις ΗΠΑ η αλκοολική είναι το πιο συνηθισμένο είδος κίρρωσης .Συμβαίνει συνήθως μετά από πολλά χρονιά υπερβολικού ποτού και εμφανίζεται στο 15% περίπου των αλκοολικών. Συνήθως τα άτομα που παθαίνουν κίρρωση από κατάχρηση αλκοόλ έχουν καταναλώσει μισό λίτρο ή περισσότερο ποτών ή αρκετά λίτρα κρασιού ημερησίως για τουλάχιστον 10χρονια. Οι γυναίκες μπορεί να είναι πιο ευάλωτες σε βλάβες του ήπατος από τους άντρες. Ωστόσο, μονό 90ml ουίσκι για αρκετά χρονιά μπορεί να προκαλέσει κίρρωση σε μερικά άτομα κάτι που δείχνει ότι μπορεί να παίξουν ρολό και άλλοι παράγοντες.

2. Χρόνια ιογενής ηπατίτιδα

Η χρόνια φλεγμονή που προέρχεται από ηπατίτιδα Β καιC μπορεί να προκαλέσει κίρρωση. Οι ιοί της ηπατίτιδας προκαλούν φλεγμονή στα κύτταρα του ήπατος τραυματίζοντας ή καταστρέφοντας τα. Οι προσπάθειες αποκατάστασης από τον ίδιο τον οργανισμό οδηγούν σε ουλές και κίρρωση.

3.Κληρονομικά νοσήματα

Οι κληρονομικές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν κίρρωση είναι η αιμοχρωμάτως,η η νόσος του Wilson και η ανεπάρκεια άλφα αντιθρυψίνης.

 4.Φλεγμονή ή απόφραξη των χοληφόρων

Η χολική κίρρωση χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή και ουλές των χοληφόρων του ήπατος. Τα χοληφόρα και ο περιβάλλων ιστός του ήπατος καταστρέφονται σταδιακά και αναπτύσσονται ουλές (κίρρωση)

Διάγνωση:

Τα εμφανή σημεία της κίρρωσης – κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος), διόγκωση της κοιλιάς και απώλεια βάρους – δεν παρουσιάζονται πάντα, αλλά ακόμα και χωρίς τις αναγνωρίσιμες ενδείξεις ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει βλάβη του ήπατος κατά τη διάρκεια μιας ιατρικής εξέτασης ρουτίνας .

Εξετάζοντας την κοιλιά σας, ο γιατρός μπορεί να εξακριβώσει αν το ήπαρ είναι διογκωμένο και σκληρό, μια ένδειξη πιθανής ηπατικής πάθησης. Καθώς ωστόσο η κίρρωση εξελίσσεται, το ήπαρ μπορεί να συρρικνωθεί. Όταν  συμβεί αυτό, η ροή του αίματος δυσχεραίνεται προκαλώντας διόγκωση  του σπλήνα . Οι παθολογικές τιμές στις εξετάσεις αίματος μπορεί να είναι το πρώτο σημείο βλάβης του ήπατος.

Για να εξακριβωθεί η έκταση της νόσου, ο γιατρός μπορεί να εξετάσει το ήπαρ με υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Η οριστική διάγνωση της κίρρωσης γίνεται με μικροσκοπική εξέταση δείγματος από τον ιστό του ήπατος (βιοψία) . Αυτή μπορεί να αποκαλύψει την έκταση και πιθανώς το αίτιο της βλάβης του ήπατος.

Πόσο σοβαρή είναι η κίρρωση ;

Δεν υπάρχει θεραπεία για την κίρρωση, καθώς προκαλεί ανεπανόρθωτες βλάβες του ήπατος. Το καλό είναι ότι συχνά εξελίσσεται αργά. Στις ηνωμένες Πολιτείες η κίρρωση ευθύνεται για περίπου 25.000 θανάτους ετησίως. Τα άτομα με κίρρωση διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν συγκεκριμένο τύπου καρκίνου του ήπατος (ηπατοκυτταρικός καρκίνος).Η κίρρωση μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες σοβαρές επιπλοκές:

1. Πυλαία υπέρταση

Η εσωτερική αιμορραγία και ο ασκίτης εμποδίζουν τη ροή του αίματος  στο ήπαρ. Η αυξημένη πίεση στο πυλαίο σύστημα προκαλεί διόγκωση του σπλήνα και ανάπτυξη διογκωμένων φλεβών (κιρσοί) στον οισοφάγο και στο στομάχι. Μπορεί να προκληθεί αιμορραγία από ρήξη οισοφαγικών ή γαστρικών κιρσών, μια επιπλοκή που συμβαίνει στα δυο τρίτα περίπου των ατόμων με κίρρωση. Αυτή μπορεί να απειλήσει τη ζωή και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.

Ο ασκίτης είναι η συσσώρευση υπερβολικού υγρού μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα εξαιτίας της πυλαίας υπέρτασης και του χαμηλού λευκώματος (μια πρωτεΐνη) στον ορό , που είναι αποτέλεσμα της μειωμένης ηπατικής λειτουργίας. Η θεραπεία γίνεται συχνά με διατροφή με περιορισμό στο αλάτι και με τη χρήση διουρητικών, για να αποβληθεί η περίσσια του νερού και του αλατιού. Η επαναλαμβανόμενη αφαίρεση των υγρών (παρακέντηση) και η ενδοφλέβια έκχυση λευκώματος μπορεί να είναι ωφέλιμη σε κάποιες περιπτώσεις.

2.Αυτόματη βακτηριακή περιτονίτιδα

Αυτή η επιπλοκή συμβαίνει, όταν το υγρό του ασκίτη μολύνεται. Μπορεί να εκδηλωθεί κοιλιακός πόνος μαζί με χαμηλό πυρετό. Η νόσος θεραπεύεται με αντιβιοτικά.

3. Ηπατική εγκεφαλοπάθεια

Όταν το ήπαρ έχει τραυματιστεί ,δεν μπορεί πια να φιλτράρει τις τοξικές ουσίες από το αίμα με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση αμμωνίας και άλλων μεταβολιτών. Η ηπατική εγκεφαλοπάθεια επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και προκαλεί πνευματική σύγχυση, υπνηλία  και τρέμουλο. Μπορεί ακόμα να οδηγήσει σε κώμα.

Θεραπεία

Ο κύριος σκοπός της ιατρικής φροντίδας είναι η θεραπεία και η πρόληψη των επιπλοκών. Μέτρα προσωπικής φροντίδας και φάρμακα μπορούν να μειώσουν τις περαιτέρω βλάβες στο ήπαρ. Αν εμφανιστεί ηπατική ανεπάρκεια, μπορεί η μεταμόσχευση να αποτελεί επιλογή.

Προσωπική φροντίδα

Αν οι βλάβες στην κίρρωση δεν είναι αναστρέψιμές, μπορείτε να πάρετε μέτρα, για να μειώσετε την περαιτέρω επιβάρυνση του ήπατος:

·         Σταματήστε το αλκοόλ. Μερικές από τις χημικές ουσίες που περιέχει το αλκοόλ είναι τοξικές για το ήπαρ.

·         Περιορίστε τα φάρμακα. Το τραυματισμένο ήπαρ αδυνατεί να μεταβολίσει και να αποβάλει φυσιολογικά τα φάρμακα από τον οργανισμό σας. Ενημερώστε  το γιατρό για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε, ακόμη  και για αυτά που δε χρειάζονται συνταγή. Μη συνδυάζετε παυσίπονα με αλκοόλ, καθώς αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβές για το ήπαρ σας.

·         Λάβετε μέτρα για να μην αρρωστήσετε . Όταν το ήπαρ έχει τραυματιστεί, δεν μπορείτε να καταπολεμήσετε τις λοιμώξεις  όσο αποτελεσματικά μπορούν οι υγιείς άνθρωποι. Αποφεύγετε του άρρωστους και εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α και Β, τη γρίπη (influenza) και τον πνευμονιόκοκκο.

·         Να τρώτε πολλά φρέσκα φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής αλέσεως.  Αυτές οι τροφές περιέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες Α,C και Ε. Η κίρρωση τείνει να μειώνει αυτές τις σημαντικές βιταμίνες. Ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει συμπληρώματα βιταμινών Κ, Α και D, οι οποίες μπορεί επίσης να έχουν μειωθεί στο σώμα.

·         Περιορίστε το αλάτι. Η μείωση του αλατιού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συσσώρευσης υγρών.

 

·         Περιορίστε τις πρωτεΐνες στη διατροφή σας. Αν η κίρρωση είναι προχωρημένη, η υπερβολική πρωτεΐνη μπορεί να οδηγήσει στην επιπλοκή της ηπατικής εγκεφαλοπάθειας.